Over ons

De Hoeve Innovatie is verantwoordelijk voor het stimuleren, ontwikkelen en implementeren van innovaties binnen Keten Duurzaam Varkensvlees (KDV). Wij gaan voor duurzaam vlees en blijvende verbeteringen op het gebied van dierenwelzijn, milieu en diergezondheid. Om met een keten waarbij zoveel verschillende ondernemers betrokken zijn inventief te blijven, werken wij volgens de unieke aanpak van Onderzoeken, Ontwikkelen en Ondersteunen. Zo bedenken en implementeren we praktijkgerichte oplossingen waarmee we steeds een stap dichter bij ons uiteindelijke doel komen: een energieneutrale varkenshouderij en zo gezond mogelijke dieren. Bekijk voor meer informatie over onze activiteiten en resultaten het KDV-jaarverslag.

We hebben een unieke werkwijze door de sterke band met de praktijk op het demobedrijf.

Hans Verhoeven

Het Team

Het team van De Hoeve Innovatie zoekt continu naar verbeteringen op het gebied van dierenwelzijn, milieu en diergezondheid. De manier om dat te bereiken: samenwerken met open vizier. Zo heeft dit team al veel innovaties binnen KDV weten te bewerkstelligen.

Hans Verhoeven
Ontwikkeling en innovatie projecten
Camiel van Houtert
Stal van de Toekomst
Anne-Marie van Bussel-van Lierop
Innovatiemanager
Suzanne Verhoeven
Bedrijfsleider Demoboerderij

De Hoeve Innovatie werkt samen met universiteiten, onderzoeksinstellingen, het bedrijfsleven en NGO’s om te onderzoeken waar het nóg beter kan en deze uitkomsten vervolgens binnen KDV te implementeren. Een greep uit onze partners:

Innovatie projecten

01 Emissiebeperking door stimuleren van goed mestgedrag

Start project: 2022
Doel: Nagaan welke management maatregelen effect hebben op het mestgedrag van varkens, om emissie van ammoniak en methaan te beperken in combinatie met dagontmesting

In de projecten Stal van de Toekomst en Dagontmesting is aangetoond dat emissies van ammoniak en methaan vergaand gereduceerd kunnen worden. Daarbij is ook de ervaring opgedaan dat management invloed heeft op de emissie, onder andere doordat daarmee het mestgedrag en de hokbevuiling te beïnvloeden zijn. Immers een vloer waar mest en urine op zit zal niet vrij zijn van uitstoot. Tijdens de projecten bleken de verschillen tussen varkenshouders maar ook binnen een bedrijf soms aanzienlijk te kunnen zijn. Daarom is in samenwerking met Wageningen Livestock Research en in opdracht van het ministerie van LNV dit project gestart. Op het demobedrijf van De Hoeve Innovatie wordt onderzocht wat het effect is van een optimale voersamenstelling (betere mestconsistentie). Daarnaast wordt gekeken naar een optimale groepsgrootte en optimalisering van het stalklimaat. Dat laatste krijgt vorm door toepassing van koelen en of vernevelen. Het onderzoek vindt plaats bij vleesvarkens en zal naar verwachting in 2024 afgerond worden.

02 Stal van de Toekomst

Start project: 2014
Doel: Ontwikkeling van stalsysteem met brongerichte maatregelen

In de Stal van de Toekomst staat het dier centraal. Gezonde dieren zorgen namelijk voor de beste resultaten op het gebied van rendement (lagere voederconversie en snellere groei), milieu (minder uitstoot van schadelijke stoffen) en dierenwelzijn. Ze zijn sterker en vitaler en hebben minder tot geen antibiotica nodig. Om tot gezonde dieren te komen, is schone lucht erg belangrijk. Want een hoge concentratie ammoniak in stallen zorgt voor gezondheidsproblemen, met alle gevolgen van dien (waaronder toenemend medicijnverbruik en verhoogde uitval).

Om een goed stalklimaat te realiseren, werken we in de Stal van de Toekomst met dagontmesting. Door mest dagelijks uit de stallen te halen voorkomen we dat er überhaupt ammoniak en andere kwalijke gassen ontwikkeld worden. De Stal van de Toekomst is klaar om verder toegepast te worden in stallen voor vleesvarkens en gespeende biggen bij zowel verbouw- als nieuwbouwprojecten.

Maar we zitten niet stil. In navolging van de succesvolle ontwikkeling van Stal van de Toekomst blijven we kennis ontwikkelen. Zo wordt in het vervolgproject gekeken naar het effect van vloeruitvoering, het effect van spoelbare waterkanalen en wordt er een methode van stofreductie getest. We doen dit bij biggen en vleesvarkens.

Kijk voor meer informatie op www.stalvandetoekomst.nl

03 Dagontmesting

Start project: 2017
Doel: Dagontmesting beschikbaar maken voor de hele varkenshouderij

Varkenshouderijen staan voor een grote uitdaging om te voldoen aan strenge emissienormen. Het installeren van een luchtwasser kan een oplossing zijn om aan de veranderende wetgeving te voldoen. Deze end-of-pipe techniek is goed voor het milieu, maar biedt geen oplossing voor de luchtkwaliteit in de stal. Terwijl dat juist noodzakelijk is om te komen tot betere technische en economische resultaten, gezondere dieren en beter dierenwelzijn.

De Hoeve Innovatie heeft daarom een beter alternatief ontwikkeld: dagontmesting. Dit proces is inmiddels volledig uitontwikkeld en beschikbaar voor toepassing bij gespeende biggen en vleesvarkens. De dagontmesting gaat volledig automatisch via een spoelcomputer.

Voor de toekomst wordt gekeken naar de mogelijkheden om dagontmesting toe te passen in vrijloopkraamhokken. Het vrijloopkraamhok is inmiddels geen nieuw begrip meer en diverse zeugenhouderijen maken daar gebruik van. Met het vrijloopkraamhok kan een stap gezet worden naar meer bewegingsvrijheid van de zeug. Maar welk effect heeft dat op de ammoniakuitstoot en methaanuistoot? Is het haalbaar een brongericht systeem te ontwikkelen met dagontmesting voor vrijloopkraamhokken? Hoe kunnen we het natuurlijke mestgedrag van de zeug daarbij benutten?

Veel vragen die we allemaal mee willen nemen in een nieuw project. Voor nu wordt bekeken welke projectpartners betrokken kunnen worden, zowel inhoudelijk als financieel.

Kijk voor meer informatie op www.stalvandetoekomst.nl

01. VERBOUW BESTAANDE STAL

02. HET MESTKANAAL

03. HET MESTKANAAL

04. VOLLEDIG GEAUTOMATISEERD

04 Borging Brongerichte Maatregelen

Start project: 2022
Doel: Borging van brongerichte maatregelen via sensoren

In de wens om de veehouderij sector te verduurzamen is uitgesproken dat de sector gaat werken aan brongerichte maatregelen: emissie reducties bij de bron.

In combinatie daarmee zal ook een nieuwe manier van borging gaan plaatsvinden: van middelvoorschrift naar doelvoorschrift. Een doelvoorschrift houdt in dat de varkenshouder zich verbindt aan het afgesproken doel (maximale emissie) en borgt dat hij onder dat plafond blijft.

Met dit project wordt onderzoek gedaan naar een systeem op basis van gemeten emissies door sensoren. Dit instrumentarium richt zich voorlopig op het meten van ammoniak en methaan. De systematiek moet geborgd worden en opgenomen worden in de regelgeving.

Tijdens het project wordt samengewerkt met vier pilotbedrijven uit de KDV keten. Op deze bedrijven wordt het borgingsysteem ontwikkeld en getoetst in de praktijk. Met de inbreng van de ondernemer en zijn omgeving (gemeente, provincie, omgevinsdienst etc) wordt gezamenlijk gewerkt aan de praktische en inhoudelijke invulling. Voor een varkenshouder is het niet alleen belangrijk om de emissiedoelen te behalen, maar óók om dieren gezond en productief te houden. De varkenshouder kan met behulp van continumetingen van ammoniak en methaan sturen op verlaging van de emissies, én dus ook indirect de gezondheid van de dieren verbeteren.

05 Monovergisting dagverse varkensmest

Start project: 2016
Doel: Een energieneutrale varkenshouderij

Eén van de doelen van KDV is om een volledig energieneutrale keten te worden. Van boer tot retailer moet de focus liggen op energie besparen, maar ook op zelf duurzame energie opwekken en leveren. Dagontmesting biedt kansen om zelf energie op te wekken. Dat kan bij varkenshouders worden gerealiseerd door het plaatsen van een monovergister.

De energetische waarde van dagverse mest is een factor 4 hoger dan bij mest van enkele weken oud. Daarnaast wordt door het direct vergisten van mest de ontwikkeling van methaan tot een minimum beperkt. Zo zorgt monovergisting door de productie van biogas welke via een biogasmotor wordt omgezet in warmte en elektriciteit ervoor dat elke varkenshouder energieneutraal kan werken.

01. MONOVERGISTER

02. DE INLEIDINGSTANK

03. DE BIOGASMOTOR

04. MESTVERWERKING

06 Enlighted Pigs

Start project: 2020
Doel: Kennis over invloed van licht op dierwelzijn

De Hoeve Innovatie is in een consortium het onderzoek “Enlighted Pigs” gestart met als doel (1) om de fundamentele kennis over de impact van licht op varkens te vergroten, en om (2) adaptieve lichtconcepten te ontwikkelen en zo bij te dragen aan een duurzame varkenshouderij.

Bij de zoektocht naar duurzame varkenshouderijsystemen is kunstmatig licht tot nu toe grotendeels buiten beschouwing gelaten. Licht heeft echter een grote invloed op de productie en het welzijn van dieren, hoewel kennis hierover, met name met betrekking tot dierenwelzijn, beperkt is. De focus van dit project ligt op lichtfactoren die het meest gunstig zijn voor dierenwelzijn, milieu en economische opbrengst; zoals lichtintensiteit en kleurenspectrum. Het project levert naar verwachting een innovatief lichtconcept op voor de varkenshouderij, met gecontroleerde en afstelbare verlichting, die te integreren is in standaard monitoringssystemen en die bijdraagt aan een duurzame productie van varkensvlees.

In het consortium werken we samen met Wageningen University & Research, Signify (voorheen Philips Lighting), Westfort Vleesproducten, Amsterdam UMC en Wageningen Livestock Research. Het project wordt gefinancierd door NWO binnen het programma ‘smart solutions for horti- and agriculture‘.

07 Real-time certificering in de varkenshouderij

Start project: 2022
Doel: Bedrijfsmanagement gebaseerd op actuele informatie

De varkenshouderij staat aan de vooravond van een belangrijke transitie op gebied van milieu, gezondheid, energie en omgeving. En worden innovatieve verdienmodellen ontwikkeld om verbeteringen op het gebied van duurzaamheid mogelijk te maken.

Er is een grote behoefte bij de varkenshouders en de andere ketendeelnemers om te komen tot real-time data uitwisseling. Op die manier kan een varkensbedrijf de volgende stap zetten naar een duurzaam varkensbedrijf. Enerzijds is real-time managementinformatie nodig om de dieren zo gezond mogelijk te laten groeien. Anderzijds is die informatie nodig om de impact op de omgeving inzichtelijk te maken en vervolgens te verlagen. Het is de weg om te komen tot duurzame marktconcepten waardoor het verdienmodel verbeterd en de impact op de omgeving verlaagd.

In dit project werken we aan het beschikbaar maken van de real-time data binnen Keten Duurzaam Varkensvlees. en deze data vervolgens omzetten in management informatie. Met de volgende doelstellingen:

Betere economie van het varkensbedrijf (managen en certificeren met real-time data);
Optimalisatie in de keten door bijvoorbeeld toepassing van informatie over de Co2 footprint van de varkensbedrijven;
Verlagen van (milieu) impact op de directe omgeving van de varkensbedrijven door stikstof en fosfaatverlaging, verlaging van emissies en minimalisatie van antibioticumgebruik;
Monitoring dierwelzijn op basis van real-time data.

Dit project is mede mogelijk gemaakt door een bijdrage uit het Stimuleringsfonds Metropoolregio Eindhoven

01. METROPOOLREGIO EINDHOVEN

02. VAN DATA NAAR INFORMATIE

08 De rookworstindex

Start project: 2021
Doel: de CO₂-footprint verlagen

Wat is de milieu-impact van varkensvlees? Dat is de vraag in dit onderzoek. Gerenommeerd en onafhankelijk onderzoeksbureau Blonk Consultants in opdracht van KDV de CO₂-footprint van ons KDV-varkensvlees. Ze keken daarbij in het bijzonder naar de Nederlandse rookworst. Deze oer-Hollandse smaakmaker is in allerlei varianten beschikbaar: gemaakt van varkensvlees, rundvlees, kippenvlees, vega of vegan. Dit maakt de rookworst een perfect startpunt om de CO₂-footprint van elke variant te vergelijken.

Rekentool

Blonk Consultants ontwikkelde speciaal voor KDV een nauwkeurige tool die een heldere en transparante berekening maakt van de CO₂-footprint van onze rookworst. Omdat we binnen de keten al jaren informatie verzamelen over belangrijke milieuthema’s, kon worden gerekend met praktijkgegevens in plaats van industriegemiddelden. Dat maakt de uitkomst nóg realistischer en interessanter.

Verder verlagen

Op basis van welke waarde we ook naar de CO₂-footprint kijken, een ding is zeker: de varkensvlees rookworst van KDV heeft bijna dezelfde impact op het milieu als de vega en vegan variant. Een uitkomst waar we als keten best trots op zijn. Bovendien hebben we nu een transparante tool waarmee we precies kunnen zien aan welke knoppen we moeten draaien om onze CO₂-footprint nog verder te verbeteren. Zo veroorzaken bijvoorbeeld voer en methaanuitstoot een groot deel van de footprint van ons duurzame varkensvlees. Aan ons de uitdaging om de komende jaren te onderzoeken hoe we dat verder kunnen verlagen. Met behulp van de tool kunnen we op elk moment berekenen wat de impact van een verandering is. Het onderzoek heeft ons gesterkt in de overtuiging dat varkensvlees een duurzame bron van eiwitten kan zijn. Zeker als onze sector er samen de schouders onder zet en blijft innoveren.

We hebben nu een transparante tool waarmee we precies kunnen zien aan welke knoppen we kunnen draaien om de CO₂-footprint nog verder te verbeteren. Zo veroorzaken bijvoorbeeld voer en methaanuitstoot een groot deel van de footprint van ons duurzame varkensvlees. Aan ons de uitdaging om de komende jaren te onderzoeken hoe we dat verder kunnen verlagen

De LCA-berekeningen geven een uitkomst in kilogram CO2 equivalent per kilogram product. Aangezien deze waardes niet veel mensen iets zullen zeggen hebben we Blonk Consultants gevraagd de uitkomsten van onze rookworst te vergelijken met Vega en Vegan producten uit een eerder onderzoek.

01. Carbon Footprint naar gewicht

02. Eiwitgehalte per gewichtseenheid

03. Carbon Footprint naar eiwitgehalte

09 Project Krulstaart

Start project: 2016
Doel: Grote groepen ongecoupeerde varkens afleveren

Momenteel worden de staarten van bijna alle biggen gecoupeerd, omdat anders staartbijten ontstaat. De Hoeve Innovatie gelooft dat die ingreep kan worden afgeschaft. Uit ons onderzoek is gebleken dat een optimaal stalklimaat en gezonde dieren de doorslaggevende factoren zijn voor het wel of niet slagen van dit Project Krulstaart. Ook afleidingsmateriaal doet de drang tot staartbijten verminderen, maar deze oplossing alleen is lang niet voldoende, zo leerden wij de afgelopen jaren.

Om ongecoupeerde varkens af te kunnen leveren moet dus alles kloppen: van goede ventilatie in de stal tot dagontmesting en van schoon drinkwater en juist voer tot voldoende afleidingsmateriaal.

Op dit moment testen we op kleine schaal de invloed van de verschillende factoren op staartbijten door bijvoorbeeld het stalontwerp aan te passen en aanpassingen in de voersamenstelling door te voeren. Zodra we meer weten over de effecten hiervan, gaan we verder opschalen.

Innovatieprojecten voor een duurzame varkenshouderij